Rookhout

Bij het barbecueën gebruiken we behalve kruiden en specerijen ook rookhout om de smaak van het gerecht te bepalen. Maar moet je perse ‘speciaal’ rookhout gebruiken? Nee hoor, dat hoeft niet. Hieronder vind je een lijst met welke houtsoorten geschikt zijn voor gebruik op de barbecue en hun verschillende eigenschappen.

Rookhout soorten

In principe kun je alle harde houtsoorten gebruiken van bomen die vruchten of noten geven. Het hout van fruitbomen geeft een wat lichtere rooksmaak aan het eten af dan die van de notenbomen.
Wanneer de vruchten of noten van een boom niet eetbaar zijn, denk aan de wilde kastanje, dan kun je het hout van die boom niet als rookhout gebruiken.

  • ACACIA – zijn familie van de mesquite, als je ze in de smoker gebruikt is de smaak niet zo zwaar als die van mesquite, brand op een hoge temperatuur.
  • AHORN – Rokerig, mild en zoetig. Goed voor varkensvlees, kip, kaas en klein wild gevogelte.
  • AMANDEL – Een zoete rooksmaak, past bij elke soort vlees.
  • APPEL – Erg mild met een subtiele zoetige fruitsmaak. Goed voor kip en varkensvlees.
  • BERK – Medium hardhout, lijkt qua smaak op esdoorn, Goed voor varkensvlees en kip.
  • CITRUSHOUT – Sinaasappel-, citroen-, en grapefruithout produceren een milde rokerige smaak, uitstekend voor rund-, varkensvlees, vis en gevogelte.
  • EIK – Zwaar, rode eik is goed voor ribs, witte eik geeft de langst brandende houtskool. Alle eikensoorten zijn geschikt als rookhout. Goed voor rood vlees, varkensvlees, vis en groot wild.
  • ELS – Delicaat met een beetje zoet. Goed voor vis, varkensvlees, kip en gevogelte met wit vlees.
  • ES – Brand snel op, lichte maar karakteristieke smaak, goed voor vis en rood vlees.
  • ESDOORN – zie AHORN
  • DRUIVENRANK – Wrang, geeft een hoop rook, rijke fruitige smaak. Goed voor gevogelte, rood vlees, wild en lamsvlees.
  • HICKORY – (uit de okkernoot familie) Het meest gebruikte rookhout. Zoet tot sterk. Goed met varken-, en rundvlees
  • KERSEN – Mild en fruitig. Lekker met gevogelte, varkens-, en rundvlees. Wordt door een hoop barbecueërs als het lekkerste rookhout beschouwd.
  • MAPLE – zie AHORN
  • MESQUITE – Sterke aardsmaak. Goed voor rundvlees, vis, kip en wild. Eén van de heetst brandende houtsoorten. Kan zeer overheersend smaken.
  • MOERBEI – Zoete rook die aan appel doet denken.
  • PECAN – Zoet en mild met een op hickory lijkende smaak. Goed voor gevogelte, rund-, varkensvlees en kaas. Een goede allround rookhoutsoort.
  • PEER – Subtiele rooksmaak, lijkt op appel. Goed voor kip en varkensvlees
  • SERING – Zeer licht subtiel met een een bloemig accent, Goed voor vis en lamsvlees.
  • WALNOOT – Zware rooksmaak, wordt meestal gemengd met andere, lichtere houtsoorten als amandel, peer of appel. Kan op zich zelf bitter smaken. Goed voor rood vlees en wild.
  • ZOETE HOUTSOORTEN – ABRIKOOS, PRUIM, PERZIK, NECTARINE – Goed voor de meeste witte vleessoorten zoals, kip, kalkoen, varkensvlees en vis. De smaak is zoeter en milder dan hickory.

Hier in Nederland wordt natuurlijk al eeuwen paling gerookt, dus die houtsoorten zijn ook in de barbecue te gebruiken, denk ondermeer aan berk, beuk, eik en wilg.

Rookhout vormen

Rookhout in al zijn vormen
  • HOUTMOT – Dit is zaagsel en is eigenlijk niet geschikt voor in de barbecue, het brand meteen en heel fel. Wordt bij het palingroken gebruikt en je komt het als brandstof tegen in Cold Smoke Generators.
  • SNIPPERS – Kleine stukjes hout, Omdat ze zo klein zijn ontbranden ze snel en worden daarom meestal eerst geweekt in water, bier, vruchtensap e.d.
  • BROKKEN – Grotere stukken hout, voorweken is niet nodig, bij hardhout trekt er nagenoeg geen water in het hout en heeft dit dus bijna geen effect.
  • PELLETS – Zaagsel in een klein cilindervormpje geperst. wordt in speciale barbecues gebruikt, maar je kunt ze ook in een folie envelopje met gaatjes op je kolen leggen.

Schors verwijderen of niet?
Ik laat zelf altijd de schors aan mijn rookhout zitten en proef geen verschil. Maar probeer het zelf zou ik zeggen!

Hoeveel rookhout?
Als ik spareribs maak dan gebruik ik meestal twee tot drie stukken, die zo groot zijn als een vuist, vaak meng ik dan hickory en appelhout in de verhouding 1:2.
Met kip gebruik ik een stuk van een halve vuist groot, zeker met hickory kan teveel rookhout een bittere smaak achterlaten.

Waar stop je het rookhout?
Als ik korte sessies doe dan leg ik het direct op de kolen, bij lange sessies zoals Pulled Pork stop ik hier en daar een stuk rookhout tussen de kolen, als die kolen dan gaan branden krijg ik automatisch weer nieuwe rook.